Evet, derslere uzun bir ara verdiğimi farkettim.2-3 haftadır ders yazmadım,daha doğrusu yazmaya fırsatım olmadı.Neyse artık bir şekilde telafi etmeye çalışırım.Sizler de umarım bu uzun arada bol bol kelime öğrenmişsinizdir.


YETERLİLİK


Bildiğiniz gibi Türkçe'de bir şeyleri yapabildiğimizi söyleyebilmek için -ebilmek,-abilmek eklerini kullanırız.

Japonca'da da yine aynı mantıkla bir şeyleri yapabildiğimizi söylüyoruz.(Japonca'nın en sevdiğim tarflarından birini Türkçe'yle aynı dil ailesinden geldiğini söylemişimdir,söylemediysem şimdi söylüyorum)

Peki -ebilmek,-abilmek eklerinin japonca'da karşılığı nedir?


Bildiğiniz gibi Japonca'da fiil çekimleri ulu ve rulu eylemlere göre değişiyor.İlk önce her zaman çekimleri en basit olan rulu eylemlerden başlayalım


Rulu Eylemlerde Yeterlilik Çekimi

Fiilin sonundaki ru'yu atıp sadece rareru ekliyoruz

örnek:

miru (görmek) ------->mirareru (görebilmek)

İstisnalar

Suru eylemi yeterlilik çekiminde dekiru'ya dönüşür

Kuru eylemi yeterlilik çekiminde korareru'ya dönüşür

Ulu Eylemlerde Yeterlilik

Geldik ulu eylemlerde.Gözünüz korkmasın.Ulu eylemlerde karmaşa sadece geçmiş zaman çekimlerinde yaşanır.Dİğer çekimlerde ise çok uysaldır.

Ulu eylemlerde fiilin sonundaki "u" ,"e"ye dönüşür ve "ru" eklenir.

örnek:

hanasu ------>hanaseru

oyogu------>oyogeru

matsu ------>materu


Mieru ve Kikoeru'nun Özellikleri

İşte geldik en çok merak edilenler bölümüne.Sizi bilmem ama ben Japonca'yı öğrendiğim ilk zamanlarda Japonların neden "miru"yu "mirareru" şeklinde değil de "mieru" şeklinde çekimlediklerini merak etmiştim.Bir tesadüf eseri neden böyle olduğunu öğrendim.

-Mirareru ve mieru yeterlilik çekimine göre çekimlendiği halde kullanım alanları farklıdır

Mirareru şu anlamı içerir : Görebilmek

Mieru ise "Görülebilmek" anlamını içerir

Aynı şey kikoeru için de geçerlidir.

Kikeru--------->Duyabilmek
Kikoeru ------->duyulabilmek

Örnekler:

Terebi no on wa kikoeru (telvizyonun sesi duyulabiliyor)

Ongaku wa kikoeru (müzik duylulabiliyor)

Fuji-yama wa kono ie de mieru (Fuji dağı bu evden görülebiliyor)


Yeterliliğin Soru Şekli

Türkçe'de yeterliliği sorgularken -ebiliyor mu?,-abiliyor mu? şeklinde yaparız.Yani yeterllik ekinin önüne soru ekini ekleriz.

Japonca'da aynı şekilde yaparız.

anata wa nihongo wo hanaseru ka? (japonca'yı konuşabiliyor musun?)


Evet bu ders bu kadar.Ama önümzde daha çok konu var.Sanırım Mart 2008'de dersleri bitirebilirim ve siz de artık japonca konuşmaya,anlamaya başlarsınız.

Dersle ilgisi olmayan ama Japonca'yla ilgisi olan bir not:

Japonca konuşurken "sen" öznesini (anata,anta,kimi,omae vs.) öznelerini çok fazla kullanmayın.Çoğu kişi İngilizce'ye alıştığı için yeni bir yabancı dil öğrenirken kendini sürekli özne kullanmak zorundaymış gibi hissediyor.Bu özneleri çok fazla kullanırsanız karşınızdaki kişiye saygısızlık etmiş olursunuz.Dikkat edin.
Karşınızdakiyle konuşurken ona "sen" diye hitap etmektense ismiyle hitap edin veya özne kullanmayın.Zaten "sen" öznesi çoğunlukla sorularda kullanıldığı için ve soru sorarken muhatabımız karşımızdaki olduğu için karşımızdaki kişi soruda özne kullanmasak bile karşımızdaki kişi sorunun kendisine sorulduğunu anlar.
Konuşurken özneleri (watashi,ore,boku,ware,anata,anta,omae vs. vs.) çok az kullanmaya çalışın.


Tevetevetevetevetevet şimdilik bu kadar.